Sisteminizi açtıktan sonra en çok vakit geçireceğiniz program büyük ihtimalle tarayınızdır. Dolayısıyla internete bağlı olarak tarayıcınızla yaptığınız her hareket önbellekte kaydedilecektir, yani katı hal sürücünüzde. Katı hal sürücüsüne yazma işlemini azaltmak için tarayıcı önbelleğini de geçici dosya sistemine dahil etmek akıllıca olacaktır.

Bunun için öncelikle “ramfs” ve “tmpfs” için iki dizin oluşturalım. Uçbirimden (kısayol: CTRL + ALT + T):

sudo mkdir -p /mnt/ramdisk/

sudo mkdir -p /mnt/tmpdisk/

“fstab” dosyasını açın:

gksudo gedit /etc/fstab

Aşağıdaki iki satırı ekleyin ve kaydedin:

ramfs /mnt/ramdisk ramfs size=5G 0 0
tmpfs /mnt/tmpdisk tmpfs noatime,nodev,nosuid,size=1G 0 0

Boyutlantırmaları sistem yapınıza göre değiştirebilirsiniz. Değişikliğin etkinleşmesi için:

sudo mount / -o remount

Tarayıcılarımızın önbelleklerini yönlendireceğimiz dizinleri oluşturup bunları geçici dosya sistemleri ile bağlamış olduk.

Firefox için önbellek değişikliği

Firefox önbelleğini fiziksel belleğe taşımak için iki yöntem mevcut.

1. Yöntem

  • Firefox adres satırına “about:config” yazarak yapılandırma sayfasını açın.
  • Sağ tıklayarak yeni bir dizgi oluşturma seçimini yapın.
  • Yeni dizgi değeri adı olarak “browser.cache.disk.parent_directory” girişini yapın.
  • Sonrasında sorulacak değer sizin önbellek dizininiz olacak. Buraya (tırnaklar hariç) “mnt/ramdisk” ya da “/mnt/tmpdisk” girişini yapın.

firefox_about_config_cache

Firefox’u yeniden başlattığınızda geçici önbellek ile çalışacaktır.

2. Yöntem

Ramdisk’e bağlı olmadan Firefox’un kendi ayarlarının değiştirilmesiyle uygulanır.

  • Firefox adres satırına “about:config” yazarak yapılandırma sayfasını açın.
  • “browser.cache.disk.enable” ayarını bularak çift tıklayın ve “false” değerini görün.
  • “browser.cache.memory.enable” ayarını bularak çift tıklayın ve “true” değerini görün.
  • Sağ tıklayarak “browser.cache.memory.capacity” adında yeni bir sayı değeri oluşturun. Önbellek için kullanılacak kapasiteyi KB cinsinden girin.
  • Bu kapasite ayarını “-1” yaparsanız ne kadar fiziksel belleğe sahip olduğunuza bağlı olarak Firefox yapacaktır.

Firefox’u yeniden başlattığınızda değişiklikleriniz etkin olacaktır.

Google Chrome/Chromium önbellek değişikliği

Chrome ile önbelleğin nerede olacağını belirlemek için aşağıdaki komutlardaki gibi bir ekleme yapmak gerekiyor başlatırken. Uçbirimden başlatarak her iki geçici önbelleğin nasıl çalıştığını gözlemleyebilirsiniz. Chromium kullanıyorsanız aşağıdaki başlangıç komutları kullanılabilir:

chromium-browser %U --disk-cache-dir="/mnt/ramdisk" --media-cache-dir="/mnt/ramdisk"

chromium-browser %U --disk-cache-dir="/mnt/tmpdisk" --media-cache-dir="/mnt/tmpdisk"

Google Chrome kullanıyorsanız aşağıdaki komutlar kullanılabilir:

google-chrome %U --disk-cache-dir="/mnt/ramdisk" --media-cache-dir="/mnt/ramdisk"

google-chrome %U --disk-cache-dir="/mnt/tmpdisk" --media-cache-dir="/mnt/tmpdisk"

Bu komutlar için kalıcı kısayollar oluşturmak için ise Ubuntu Yazılım Merkezi’nden Ana Menü gibi bir uygulama kullanılabilir.

Kullanıcı gözlemlerim

“Chrome’daki geçici önbellek değişiklikleri Firefox’dan daha iyi sonuç veriyor” demiştim SUDO’daki yazımda. Ancak yazıdan sonra Firefox 15 çıktı ve bu dediğim geçerliliğini kaybetti.

  • Varsa bağlı sabit disk (ya da bir USB belleği bile) tarayıcı önbelleği olarak kullanılabilir. Buna “harici önbellek” diyelim.
  • Sayfaların ilk yükleme hızları arasında (sayfa daha önce ziyaret edilmiş kabul edilerek) bir sıralama yaparsak (küçük olan daha iyi): harici önbellek < ramdisk <= tmpdisk. Tabi ilk yükleme hızı, internet hızınız ne kadar yükselirse ve sayfayı ilk kez ziyaret ediyorsanız o düzeyde benzer olacak.
  • Chrome’da yapılan ziyaretlerde:
    • “ramfs” tabanlı önbellek ile aynı site olsa bile sıfırdan o sayfayı indiriyor. Ancak site aynı sekmede gezilirken yalnızca yeni sayfasının farklı elemanları yükleniyor.
    • “tmpfs” tabanlı önbellek ile diske yazım olduğu için yeni sekme açılsa bile site tamamıyla sıfırdan indirilmiyor. Aynı siteyi yeni sekmelerde kullanım açısından bakarsak “tmpfs” bir adım öne çıkıyor.
    • Kullanım alışkanlığınız bir siteyi genellikle bir sekmede gezmek ise “ramfs” daha kullanışlı. Çünkü RAM katı hal sürücüsünden daha hızlıdır.
    • “ramfs”nin bir özelliği de sekmeyi kapattığınız zaman hemen fiziksel belleğinizin boşaldığını görebilirsiniz.
    • Video izlemek ise (eğer videoyu kopyalamayacaksanız) “ramfs” ile daha iyi. Sonuçta olan biten fiziksel bellekte. Video gibi dosyaların kayıt etkinliği diski uzun vadede olumsuz etkileyebilir. Ancak aynı sekmede uzun süre video izlenince fiziksel bellek kapasiteniz yetersiz ise zorlanmalar yaşanabilir.
    • “tmpfs” ile sistem yeniden başladığında bilginin sıfırlanıyor olması güvenliği arttırıcı bir durum. “ramfs” ile ise sekme kapatıldığında bilginin gidiyor olması daha güvenli.
    • “ramfs” tabanlı önbellek kullanırken geçmiş kaydı, çerez ve betik engelleyici birkaç eklenti kullanarak gizli pencere kullanıyormuş tadında bir hayalet gezinim düşünülebilir.
    • Uzun süre tarayıcıyı kapatmadan kullanınca açık olan sekmelerden kapatmadan yeni sekme açamadım. Daha doğrusu açtığım yeni sekmelerdeki sayfalar sürekli çökmeye başladı. Belleğin bir noktadan sonra tıkanması bunun sebebi sanırım.
  • Firefox 15 ile yapılan ziyaretlerde aynı siteyi aynı sekmede gezmek ile yeni sekmede açmak arasında fark göremedim.
  • Firefox bellek konusunda gelişim olacağı söyleniyordu, başarmışlar. Chrome’da yaşadığım bir süre tarayıcıyı kapatmadan çalışmaktan dolayı olan çökmeleri yaşamadım.
  • 35 eklenti kurulu Firefox’un bellek tüketimi, yaklaşık aynı sayıdaki eklentiye sahip Chrome’dan daha düşük. (Aynı sitenin ve aynı sayıda sekmenin açık olduğu koşulda)

Firefox 15 sürümü etkileyici. Yaklaşık 2-3 senedir ilk tarayıcı olarak Chromium kullanıyordum. 15 sürümü ile birlikte yeniden Firefox dedim. Yukarıdaki bellek ayarları için mutlak katı hal sürücüsü kullanmaya gerek yok. Sabit disk kullanıcıları için de sayfa yüklemede hissedilir bir başarım artışı olacaktır.

Sonraki yazı: [-8-] Disk zamanlayıcının seçilmesi