Her gün yazı yazarken klavyeye baka baka ya da bakmadan zaman geçiriyorsunuz. Hiç dikkat ettiniz mi harflerin dağılımına?

Türkçe karakter olarak nitelediğimiz 6 harf (Ğ, Ü, Ş, İ, Ç ve Ö) Q klavyede en sağda emaneten duruyorlar. Türkçe Q klavye diye uydurulan bir pazarlama yalanıdır bu. Adı bile yabancı. Hemen sağ tarafa çakılıp yutturulmuştur insanlara.

Q klavyenin dışında Türkçe’ye uygun olarak yapılmış F klavye mevcut. Aşağıdaki görsellerde  Türkçe’de en çok kullanılan harflerin klavyeler üzerindeki yerleşimlerini görülüyor. F klavyedeki harfler daha derli toplu duruyor.
Q klavyede sık kullanılan tuşlar

F klavyede harflerin kullanım sıklığı %49’u sol ele %51’i de sağ ele dağılmıştır.

F klavyede sık kullanılan tuşlar

F klavyenin hikayesi

Türkçe sözlerde çok sık kullanılan seslerin karşılığı olan harfler F klavyede en kolay ulaşılabilecek yerlere serpiştirilmiştir. Türkçedeki harflerin kullanılma oranlan, ünlü-ünsüz ses ilişkileri, hece ve söz yapısı, parmakların kuvvet, yetenek ve işleklikleri göz önünde bulundurularak üretilen F klavye, bu özellikleri bakımından Türkçeye çok uygundu. Yaklaşık 30.000 Türkçe sözün ölçü alındığı bir değerlendirmede a harfi 26.323, e harfi 16.308, k harfi 13-542, i harfi 13.384, m harfi 11.263, l harfi 10.496, t harfi 9-669, r harfi 8.698 kez geçmekteydi. Bu oran göz önünde bulundurularak söz konusu harfler, F klavyede en uygun yerlere yerleştirilmiştir. Q klavyede ise en çok kullanılan harfler tabir caizse klavyenin en ücra köşelerine dağıtılmış durumdadır. Buna karşılık, Türkçede 30.000 sözde sadece 125 defa geçen ve en az kullanılan harf olan j harfi, Q klavyede en uygun yere konulmuştur. F klavyede bu harfin yerinde Türkçede en fazla kullanılan ünsüz olan k harfi bulunmaktadır.

Ülkemizde Bakanlıklar Arası Standardizasyon Komitesi 20 Ekim 1955 günü F klavyenin bu özelliğini resmen kabul etmiş, daha sonra Türk Standartları Enstitüsü ile Devlet Malzeme Ofisi de bu kararı benimsemiştir.

F klavyenin önündeki engeller

  • İşletmelerin neredeyse hepsinin Q klavye kullanıyor olması.
  • İnsanların alışkanlıklarından vazgeçmesi zordur.
  • Birçok yazılımda kısayolların Q klavyeye göre düzenlenmesi.
  • Yasalardaki boşluklar Q klavyenin kullanımına çanak tutuyor.

F klavyenin yaygınlaşması için ne yapabilirsiniz?

  • Gözünüzü karartıp bir F klavye satın alın, kullanın. Özellikle öğrenciler için şu tatil günleri yeni bir şeyler öğrenmenin tam zamanı. (Bulmak zordur. İnternette arıyorsanız daha çok F ve Q klavyenin karşılaştırmalarına rastlayacaksınız.)
  • Satın almayacak olsanız da satış görevlilerine sorun F klavye olup olmadığını. Müşteriden F klavye talebinin arttığını gören satıcı arz etmeye de başlayacaktır.
  • F ve Q klavye hakkında bilgi sahibi olup bilginizi paylaşın.

Sonuç : Q klavyenin nereden çıktığını araştırırken F klavye gerçeğini öğrendim. Bilimsel bir araştırmanın ürünü F klavye. Sadece Q klavye kullandım şu günlere kadar. Birkaç gün içinde F klavye alıp kullanmaya başlıyorum. Q klavye ile F klavye farkını yazıya dökerim bir süre sonra.

Kaynaklar

  1. Prof. Dr. Şükrü Haluk Akalın -Q klavye sorunu ve bilgisayarlarda Türkçe karakterler
  2. T-infection – F klavye
  3. Vikipedi – F klavye
  4. Zemberek Nlp – F ve Q’nun savaşı