Ben Robot, Isaac Asimov’un robot evrenine girmek için güzel bir başlangıç. Üç robot kanunu kabul edilerek robotların yaşadığı çelişkiler hikayelerle anlatılıyor.
Hikayelerdeki robotlar, bakıcılık, işçilik, tasarımcı, makinist vb birçok alanda hizmet veriyor. Ast üst ilişkileri açısından insanlar üst olarak kabul edilmiş.
Robo-psikolog gibi (şimdilik yalnızca insanlar için düşünülen) gelecekten farklı meslek türleri de karşınıza çıkacak.
Üç robot kanunu:
Robotlar, insanlara zarar veremez ya da eylemsiz kalarak onlara zarar gelmesine göz yumamaz.
Robotlar, Birinci Kanun’la çelişmediği sürece insanlar tarafından verilen emirlere itaat etmek zorundadır.
Robotlar, Birinci ya da İkinci Kanun’la çelişmediği sürece kendi varlıklarını korumak zorundadır.
Ben Robot – Isaac Asimov
Günümüz yapay zekası ve romandaki robot kanunları
GPT-3 projesindeki yapay zeka ilk makalesini yayımladı. Romandan önce bu makaleye de bir göz atın derim. Makalenin yazarı olan yapay zekanın, robot kanunlarındaki ikinci maddeye itaat bağlamında hareket edeceğini sanmıyorum.
Her yapay zeka farklı olabilir tabi, onu nasıl eğittiğinize göre tepkileri değişecektir. Tıpkı romandaki eğitimler gibi.
📝 Ben Robot kitabından altını çizdiklerim:
Giriş
- Bir zamanlar insanlık, evreni tek başına göğüslerdi. Kimsesi yoktu. Şimdiyse yardım edece yaratıkları var; kendisinden daha güçlü, daha inançlı, daha kullanışlı, kendisine tamamen sadık yaratıklar. İnsanlık artık yalnız değil. Hiç bu açıdan baktınız mı?
Mantık
- Hiçbir şeyi sırf otorite öyle dedi diye kabul etmem. Hipotezler, mantıkla desteklenmelidir, aksi takdirde beş para etmezler ve beni sizin yaratmış olmanız, mantığın tüm prensiplerine aykırı.
- Efendimiz, yapması kolay olduğu için ilk önce en kalitesiz tür olan insanları yarattı. Zaman içinde yerlerine bir üst seviye olan robotları koydu, şimdi de son kalan insanların yerine geçmem için beni yarattı. Bundan böyle Efendimiz’in emrindeyim.
- Sizler ise zeki ama mantıksız varlıklarsınız, o yüzden varlığınız sebebi size hazır sunulmalı.
Tavşanı Yakalamak
- Amerika Birleşik Devletleri Robot ve Mekanik İnsan A.Ş.’nin yazılı olmayan ilkesini herkes çok iyi bilirdi: “Hiçbir çalışan aynı hatayı ikinci kez yapamaz. birinci seferinde kovulur.”
Yalancı
- Hakikaten de zihin okuyor, hiç şüphem kalmadı! Ama nasıl olur?
- Hiç kafanızın içinde kendi kendinizle sohbet ettiğiniz oldu mu?
- Aklımızdan geçenleri saklı tutmaya öyle alışkınız ki.
Kanıt
- Hakkında hiçbir şey bilmediğim bir alanda ne kadar bilgili olduğunu ölçemem.
Önlenebilir Çatışma
- Aslına bakarsan Makinelerin medyada gösterildiği gibi süperbeyinleri yok. Sadece veri toplama konusunda o kadar uzmanlar ki, neredeyse sonsuz sayıda veriyi göz açıp kapayıncaya kadar toplayıp analiz edebiliyorlar, bu yüzden de yaptıkları işi insanların denetlemesi artık imkansız.
- Makineler yanlış cevap verdiğine göre, hata yapmayacaklarını varsayarsak, geriye tek bir ihtimal kalıyor. Makinelere yanlış veri yüklenmiş! Diğer bir deyişle, sorun insanlardan kaynaklanıyor, robotlardan değil.
- Genel olarak Makine analizlerinin en önemli işlevlerinden biri, üretim birimlerimiz için en etkili dağılımı sunmasıdır.
- Hata payı normal sınırları aşmıyor. Makineden çok bir beklentimiz yok. Biz ona veri yüklüyoruz, o bize sonuçları veriyor, biz de dediklerini uyguluyoruz. İşimizi kolaylaştırıyor ama gerekirse o olmadan da işleri hallederiz. Belki şu anki kadar verimli olamayız, yavaş kalırız ama bir şekilde beceririz.
- İnsanlar aciz, yozlaşmaya müsait canlılardır, mekanik cihazlarda ise mekanik arızalar yaşanabilir.
- Asıl önemli olan nokta ‘yanlış veri’ dediğimiz şeyin, bilinen diğer verilere aykırı olması. Doğru ve yanlış kriterimiz sadece bu.
- Makinenin toplam deneyimi ise gün geçtikçe artıyor, o nedenle deneyiminin dışında kalan veri bulmak zor.
